ittihad ve terakki cemiyeti ne demek?

İttihat ve Terakki Cemiyeti

İttihat ve Terakki Cemiyeti, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde etkili olmuş, gizli bir örgüt ve siyasi partidir. Temel olarak, Osmanlı Devleti'nin modernleşmesini, anayasal bir monarşi ile yönetilmesini ve toprak bütünlüğünü korumayı amaçlamıştır.

Kuruluşu ve Gelişimi:

1889'da Askeri Tıbbiye öğrencileri tarafından "İttihat-ı Osmani" adıyla gizli bir dernek olarak kurulmuştur. Amacı, Meşrutiyet'in ilanı'nı sağlamak ve istibdat dönemine son vermekti. Daha sonra çeşitli isimler altında faaliyet göstermiş ve örgütlenmesini genişletmiştir. Özellikle ordu içinde büyük bir destekçi kitlesi edinmiştir.

İdeolojisi:

İttihat ve Terakki'nin ideolojisi zaman içinde değişime uğramıştır. Başlangıçta Osmanlıcılık fikrini savunurken, daha sonra Türk milliyetçiliği ve Turancılık gibi akımların etkisi altında kalmıştır. Temel prensipleri arasında şunlar yer almaktadır:

• Osmanlıcılık: Tüm Osmanlı vatandaşlarının eşit haklara sahip olduğu bir birlik oluşturmak.
• Türkçülük: Türk kültürünü ve kimliğini ön plana çıkarmak.
• Batıcılık: Batı'nın bilim ve teknolojisini örnek alarak modernleşmek.
• Merkeziyetçilik: Güçlü bir merkezi hükümet kurarak ülkeyi yönetmek.

Faaliyetleri ve İktidara Gelişi:

1908'de II. Meşrutiyet'in ilanında önemli bir rol oynamıştır. Ordu içindeki örgütlenmesi sayesinde hükümete baskı yaparak Sultan II. Abdülhamid'i anayasayı yeniden yürürlüğe koymaya zorlamıştır. 1913'ten itibaren "Babıali Baskını" ile iktidarı tamamen ele geçirmiş ve tek parti yönetimi kurmuştur.

Savaş Yılları ve Sonu:

İttihat ve Terakki, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun Almanya'nın yanında savaşa girmesine karar vermiştir. Savaşın kaybedilmesi ve imparatorluğun çöküşüyle birlikte, cemiyetin lider kadrosu yurt dışına kaçmıştır. İttihat ve Terakki Cemiyeti, 1918'de resmen feshedilmiştir.

Önemli İsimler:

• Enver Paşa
• Talat Paşa
• Cemal Paşa

İttihat ve Terakki, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde önemli bir rol oynamış, ancak politikaları ve kararları tartışmalara yol açmıştır.